Antes de rematar o 2014, Rafael Salgado convidoume a escribir un artigo para o blog Ourense no Tempo, contando algunha anécdota da miña relación co Coliseo Xesteira, o cine onde traballou meu pai e onde medrei.
Outras ocupacións leváronme a adiar a encarga, pero no mes de xaneiro prometinlle que estaría lista neste febreiro que remata hoxe. Hai quince días púxenme ao labor, coa intención de escribir un folio e medio. Produciuse entón unha sorte de catarse, na que non fun quen de dominar as emocións e as lembranzas e o resultado, conténdome, foron seis folios que Rafael publicou estes días na páxina.
Quedan moitas cousas por contar: de cando as instalacións do Xesteira foron tamén ximnasio de boxeadores; do pintor encargado de deseñar e debuxar os grandes carteis da fachada; a memoria das músicas; as marabillosas películas de aventuras de rosas negras e alfombras que voaban, de camelos que falaban, daquel cabalo enorme de madeira nunha película sobre Troia que me impresionou tanto que xa nunca o esquecín.
Acaso un día me anime a escribir todo isto e a lle dar forma de libro. Mentres, por se a alguén lle interesa, deixo as tres entradas nas que organizamos o texto:
Aproveitando, Rafa exhumou máis memoria e publicou algunha cousa tan curiosa como ese Western de Antonio Román, o director ourensá, titulado Ringo de Nebraka, película que eu non lembro.
Hai poucos días estiven en Apiario, convidado por Antía Otero e Dores Tembrás. Participaba nunha das sesións dun obradoiro literario dedicado a Julio Cortázar. Debía falar algo sobre a relación do autor dos cronopios connosco, e intervir na lectura común do relato La señorita Cora. Paseino moi ben e sentinme moi a gusto, acollido por Dores e Antía, compartindo o devalar da tarde cos asistentes ao obradoiro.
Laboratorio Apiario é un proxecto singular e que me interesa moito. O nome está relacionado coa actividade das abellas e é sinónimo de alvariza. Apiario, alvariza, conxunto de enxames, e cada enxame resultado colectivo da actividade individual dos seres que o forman. Creo que esa é a idea, porque así é a cultura e este é un proxecto económico e cultural que toma a comunidade como referencia.
Supoño que Apiario poderá ir medrando e ampliando ámbitos de exploración e de traballo, pero xa de nacemento a súa proposta consiste en combinar a actividade editoiral independente e libre con iniciativas de formación literaria, a través de obradoiros e cursos de escrita en centros escolares ou empresas, clubs de lectura ou encontros con autores.
Como editorial vai prestar atención a novos valores da escrita e da ilustración. Tres son as coleccións con que inician o camiño: Cera labrada (poesía), Niño de abella (infantil) e Abella mestra (ensaio). Na primeira colección publicaron xa o libro Celebración, de Gonzalo Hermo, autor nacido en Rianxo, tal día coma hoxe, hai 28 anos, que xa publicou en 2011 o libro Crac e que forma parte das Redes Escarlata. Del é este poema:
TES A IDADE da túa pel,
pero a memoria é vella de máis para entendelo.
Repetirei o teu nome cando sexas outro
para evocar
aquilo que perdín e amei fondamente.
A linguaxe dura.
Os corpos non.
Para inaugurar Niño de abella, optaron por un fermoso texto de María Lado, Porque Cuqui non quere ir á lavadora, con ilustracións de Yanina Torres Tuirán. É este un libro co que todos os nenos estarán conformes e que todo adulto debe ler, porque fala da relación tenra e fermosa entre nai e neno e aclara as razóns polas que non convén lavar a máquina o osiño das noites.
Anúnciase, tamén a publicación: Poesía Hexágono. Ollada e Experiencia. Proposta e resposta nas aulas, con achegas de Yolanda Castaño, Estíbaliz Espinosa, Carlos Negro, Celso Fernández Sanmartín, Antía Otero e Dores Tembrás.
Deixo aquí o enlace á entrada na que VivirNaCoruña presentou este proxecto. Apiario non está moi lonxe da iniciativa de Lucía e Daniel. Aínda que Apiario ten como ámbitos de actuación a formación e a edición e VivirNaCoruña a información e a comunicación, ambos son proxectos de xente nova, emprendedores nun mundo tan difícil e complexo como é a cultura, que enchen baleiros existentes e que pretenden facer visible e poñer en valor unha parte do esforzo que desenvolvemos como colectividade, o esforzo creativo e innovador, tan pouco cotizados.
A miña experiencia con elas foi formidable e podo dar fe de que o Laboratorio vai máis alá do experimento e ten na praxis, no empírico, un alicerce fundamental, velaí, senón, as madeleines de Proust preparadas por Dores e que, xunto cos tés e outras herbas, amenizan as tardes e que traen recendos de literatura maior, exactamente o que se coce e enforna no laboratorio.
Hoxe é o día de Rosalía e ata o celebra Google. Abrín o ordenador, vin os seus versos e o seu rostro e sentín un certo orgullo. Esta iniciativa de Google non compensou o enfado que teño con eles por dúas razóns que teñen que ver coa lingua, a primeira que non aceptasen dedicar a cabeceira dun 17 de maio ás letras galegas, malia que existiu solicitude formal. A segunda, que a VivirNaCoruña non lle dan publicidade por ter un amplo número de contidos en galego. Eu supoño que o que lles queren dicir é que estando a maior parte dos contidos en galego, non teñen publicidade nese idioma, pero xa podían apurar para tela, pero ademais, tendo a páxina contidos en castelán, ben lle podían ofrecer publicidade nesa lingua, que hai que conseguir facer rendibles os proxectos.
Volvo a Rosalía. Celebramos o 178 aniversario do nacemento, un 24 de febreiro, en Santiago de Compostela. E, para conmemorar tal efemérede, penso que o mellor é recitar versos. Pola tarde participarei na lectura aberta que convoca a Asociación de Escritores en Lingua Galega no Ágora da Coruña. Vou ler o poema “Nasín cando as prantas nasen” de Cantares Gallegos e vou explicar a razón.
Nos mes de novembro de 2013, recibín un correo electrónico de Suso Díaz, a quen non coñecía, nin coñezo, persoalmente. Convidábame a participar nunha iniciativa denominada 150 Cantares para Rosalía de Castro. Se aceptaba debería asumir escribir un poema a partir duns versos que el me daría, pertencentes a un poema dela. Aceptei.
Meses despois chegaron eses versos, que eran a segunda estrofa do poema que vou ler hoxe: Desque te quixen, ingrato/ todo acabóu para min,/ que eras ti para min todo,/ miña groria e meu vivir.
Tiña un prazo para enviar o meu texto. Andaba eu bastante amolado porque non conseguía nada que merecese a pena, cando Eva Veiga nos convocou a un recital que servía de despedida á exposición Vento de inverno do artista xaponés Yamamoto Masafumi. Presentaba Teresa Seara e estabamos moitos. Daquel día xa deixei constancia na entrada do blog: http://fernandeznaval.blogaliza.org/2014/03/03/1653/
Ese día acompañábanos a soprano Victoria Álvarez Acón (Vicky), quen cantou varias cancións de repertorio galego, entre elas: Rosa de abril ou Nasín cando as prantas nasen, con música de Andrés Gaos. E alí, escoitándoa, o meu poema para a encarga de Suso naceu só, si, escoitándoa, seguindo a súa voz. Sempre lle estarei agradecido pola luz daquel serán. Ela, agora, forma parte do proxecto Música de Mar de Lira, o disco gravado hai 15 días en Compostela, a partir das composicións de José Luis Fernández Carnicero. Así son os camiños da vida.
Non hai gravación desa canción por Vicky, así que deixo esta outra, para celebrar o día. Eses teus ollos, acompañada de Xosé Manuel Yáñez, o pianista do proxecto Mar de Lira. Non é Rosalía, que é Curros, pero eles tamén se querían:
Deixo aquí os dous poemas, o de Rosalía, que para iso é o día, e logo o meu que naceu dende o dela. Engadir que hoxe a Fundación Rosalía de Castro publica en edición dixital, na súa páxina o proxecto de Suso Díaz: 150 Cantares para Rosalía de Castro e que a presentación será, na propia Fundación, na Casa da Matanza de Padrón, o día 7 de marzo, sábado.
Nasín cando as prantas nasen,
no mes das froles nasín,
nunha alborada mainiña,
nunha alborada de abril.
Por eso me chaman Rosa,
mais a do triste sorrir,
con espiñas para todos,
sin ningunha para ti.
Desque te quixen, ingrato,
todo acabóu para min,
que eras ti para min todo,
miña groria e meu vivir.
¿De qué, pois, te queixas, Mauro?
¿De qué, pois, te queixas, di,
cando sabes que morrera
por te contemplar felís?
Duro cravo me encravaches
con ese teu maldesir,
con ese teu pedir tolo
que non sei qué quer de min,
pois dinche canto dar puden
avariciosa de ti.
O meu corasón che mando
cunha chave para o abrir.
Nin eu teño máis que darche,
nin ti máis que me pedir.
E agora o meu:
RECITAL
A Victoria Álvarez Acón
Ían as voces sementando versos,
palabras núas sobre o anel da chuvia,
transparentes palabras, coma a atmosfera
nipona que envolvía os muros. Vento yamamoto
inverno masafumi auga, as cálidas palabras.
Entón foi o piano, a man,
a espiña en espiral, a rosa, o pentagrama,
Gaos, a música, a voz limpísima debuxando a canción
prendendo na emoción comunal
dos que respiran.
Desque te quixen, ingrato, e alentaba.
Desque me entreguei ás ondas túas
sen nada que che pedir, desque
me dei a escumas que florecen
no tenro mar de pardelas en abril.
Desque. Mais cando te escoitei as queixas
todo acabou para min
que eras ti para min todo
miña groria e meu vivir.
A que nostalxias me levou
o son harmónico da clara voz que abría
ventos de sol, areas de saudade
no negro chan do meu asombro en sombra?
A que luz de melodía? A que recendo de serán?
A que delirio? Ían os versos, coma avellóns de estío,
Atopeino onte, camiñando a beirada. En canto cheguei á praia de Cons, en Lira, xa o vin, coas ás abertas, sobre a area, no límite do crebar das ondas. Achegueime e non se asustou. Deixouse fotografar. Decidín collelo por ver se reaccionaba e, tamén, por se descubría cal era o mal que padecía. Sucedeu entón algo curioso porque nun principio quixo defenderse co peteiro, pero en canto lle falaba ou se lle recitaba uns versos, calmábase e ollaba cara min ladeando a cabeza. Pero se calaba, defendíase de novo. As manchas marróns no peito indicaban petróleo. As ás e as patas pareceume que estaban ben, pero debía ter frío, efecto que produce o petróleo nas aves mariñas e que normalmente resulta mortal. Busquei unha rocha protexida do vento do norte, moi frío a esa hora da mañá e, ato tempo, coa posibilidade de deixarse caer e coller voo, xa que a rocha elevábase sobre o mar. Ao mediodía levei a Inma, Gabriel, Violeta e Maribel a velo. Seguía alí e, cando cheguei a el, durmía. Violeta e Gabriel querían levala para a casa, lavala e poñela ao quente nunha caixa, pero a min pareceume que o máis aconsellable era deixar decidir á natureza. Quedou no mesmo lugar.
Hoxe pola mañá Xacobe e Violeta achegáronse a Cons por vela, pero xa non estaba. Supoñemos que se recuperou e marchou, porque non había sinais de ataque dun depredador, como plumas soltas, e o corpo non apareceu por ningures.
Cando a atopei pensei que sería unha pardela cincenta. Pero logo, comentándoo con Xacobe, aceptei a súa proposta de que se trataba dun fulmar, fermosa ave peláxica, do norte do Atlántico. A razón principal para cambiar de criterio, a cabeza completamente branca, que na pardela cincenta e gris na parte superior.
Unha das características desta especie e das pardelas, e o que a min me levou a equívoco, é esa forma cortada sobre o peteiro, coma un reforzo, denominada narina.
A poesía infantil prodúceme fascinación e admiro profundamente a quen a escribe. Meréceme moito respecto e paréceme que, na súa aparente sinxeleza, debe conxugar elementos que non é doado harmonizar.
Ao meu xuízo, quen a escriba, debe facer unha proposta inocente, pero sen renunciar á fondura. Os versos poderán rimar ou non, pero non se prescindirá do ritmo e da música, sendo a rima, de habela, perfecta, e o poema no seu conxunto sonoro e cadencioso. A actitude da ou do poeta será de complicidade, con disposición e ánimo de xogar, tendo en conta a idade e a complexidade da linguaxe dos destinatarios, elaborando metáforas suxestivas e ocorrentes. Brillante e luminoso, imaxinativo, divertido e máxico, expresivo e dinámico, doado de memorizar, así ten que resultar o poema ao meu xuízo, procurando a simetría e a precisión na estrofa. Doado? Para min é o exercicio literario máis difícil que coñezo.
En Galicia temos tradición en poesía infantil, con nomes importantes, uns dedicados en exclusividade á literatura infantil e xuvenil e outros que, de cando en vez, ollan para ese universo marabilloso no que se inician e se forman os lectores: Anisia Miranda, Manuel María, Helena Villar, Xesús Rábade Paredes, Rosalía Morlán, Marica Campo, Fran Alonso, Ana María Fernández, Xoán Babarro, Concha Blanco, María Canosa, Gloria Sánchez, Xoán Neira ou Antón Cortizas… as nóminas sempre son inxustas, xa que sempre falta alguén. Están, tamén, as incursións de Pepe Álvarez Cáccamo, Rafa Villar, Marilar Aleixandre ou Yolanda Castaño, poño por caso, pero nesta relación falta un nome, para min principal, Antonio García Teijeiro.
Lin estes días o libro de Antonio Un rato díxolle á lúa (Edicións Xerais), antoloxía elaborada por Fran Alonso, autor dun fermoso limiar, e ilustrada por Xosé Cobas, quen a través das súas imaxes propón un paseo polo sutil mundo dos soños.
Que veña o vento fungón
que lle quero preguntar
a cor dos ollos das nubes,
a cor dos ollos do mar.
Eu coido que son azuis,
verdes, grises, de cristal.
mais calquera cor que teñan
será sempre a cor da paz.
Antonio reúne todas as características ás que fago referencia, e máis. É el un rimador sutil, viaxante de versos, perito en lúas, que diría Miguel Hernández e en soños, moderno trobador que, durante anos, percorreu a xeografía do seu país, e outras, recitando, cantando e soñando con rapazas e rapaces do mundo. Un paxaro soñador, así é.
E levaba no peteiro,
paxariño soñador,
unhas follas de loureiro
e tres pétalos de flor.
Que belido este paxaro,
paxariño soñador,
que levaba aos seus filliños
aloumiños de calor!
Ai que tenro este paxaro,
paxariño soñador,
tanto ten que sexas corvo,
cotovía ou reiseñor!
Recoñecido fóra de Galicia, o seu libro Na fogueria dos versos, premio Merlín do ano 1996, foi galardoado co Premio Pier Paolo Vergerio en 1998 e nese mesmo ano entrou a formar parte da lista de honra do IBBY.
Un rato díxolle á lúa toma o título dun poema do libro A sombra do lueiro de papel. Máis de 100 son os poemas recollidos por Fran Alonso, entre 22 libros de Antonio.
Un rato díxolle á lúa:
-Nunca reparas en min;
por iso vivo na rúa
metido nun calcetín.
Ela fitouno abraiada.
Déronlle ganas de rir.
Daquela apagou a lámpada
e dispúxose a durmir.
Polo desprezo da lúa,
o ratiño, alporizado,
berroulle con moita forza:
-Xa non estou namorado!
Paz, aloumiños, nenos, cans, gatos, chuvia, mar, pombas, música, sol, lúa, vento, río, todo o que nos rodea é obxecto de poesía para Antonio que, ademais, a través de varios poemas, propón unha fermosa iniciación a Bob Dylan, para el un dos xenios creadores máis importantes dende o seu punto de vista. Este que segue aparece dedicado ao cantante de Minnesota.
O libro acompáñase dun CD coas cancións que Paco Ibáñez compuxo a partir dos seus versos: O vento dorme, Que ocorre na terra? e Pomba e que Antonio tamén recita.
Cunha guitarra na man
cantou o cambio dos tempos.
Buscou respostas na rúa.
Viunas soprando no vento.
Noutra entrada anterior desta bitácora podedes escoitar a canción Que ocorre na terra?, un dos clásicos de Paco Ibáñez, que inclúe no repertorio de todos os seus concertos:
Vídeo poema musical, elaborado polo fotógrafo e artista visual Xacobe Meléndrez Fassbender, a partir dun poema de Alfredo Ferreiro e música de Karlheinz Stockhausen, interpretada polo Black Cage Ensemble. A tradución do poema é de Tati Mancebo.
Con Xacobe mantiven un divertido debate sobre se a cor do paraugas é con exactitude o que entendemos por vermello ou se vén sendo unha aproximación cromática.
Lembrei, entón, aquel día en Istambul, no que unha moza sefardita, na tenda de sedas do seu pai en Istiklal Caddesi, moi preto de onde se rodou a película La pasión turca, me preguntou cal era a diferenza entre “encarnado y rojo”. Respondín eu, torpemente, que encarnado era a cor da carne, intensa, pero algo apagada, mentres que “rojo” era o encarnado intenso e cheo de luz.
Máis alá desas consideracións, que son xogo e brincadeiras de amigos, o vídeo está moi ben e aquí o deixo para compartir. Abaixo queda o texto que actúa a xeito de breve explicación e, tamén, de ampliación de créditos.
A música de Karlheinz Stockhausen, pertencente à obra Tierkreis, da qual se extrai este Gemini (1975), foi interpretada na XLI Semana de Música do Córpus de Lugo, pelo Black Cage Ensemble (com Antonio Badenas, oboé, e Alejandro Troya, saxo tenor) com videoprojeções de Xacobe Meléndrez. Do mesmo jeito em que se estabelece um diálogo entre música e imagem, produz-se a conexão do vídeo com o poema de Alfredo Ferreiro, o resultado é uma peça artística multidisciplinar sugestiva e ambígua, que aprofunda na identidade e a experiência, aberta a múltiplas interpretações.
Marchou Eva. A partir de agora o seu ciclo de vida modifícase. Levaba tempo madurando a decisión. Galicia, o seu querido país, o país da súa xente e da súa lingua, esixía dela o esforzo e o risco de habitar no límite da vida. O sur, o sol, un mundo sen alerxias, sen humidades que enchen de balor os alvéolos e o corazón. Ese é o destino. Marcharon ela e Alfonso. Será outro mar e outra luz quen os acolla.
Sendo exactos, non foron só a humidade e as alerxias naturais. O que máis dano lle fai, o que a coloca en situación límite é a contaminación do aire, as descargas do porto, a polución causada polo exceso de obras faraónicas que perforan a cidade e enchen o ambiente de materia en suspensión. Pero niso, no enorme mal que algunhas actuacións provoca en tanta poboación anónima, non preocupa nin á economía, nin á política.
A voz da xílgara
petou
na arde densa e o corazón
abriuse
pola marxe que sabe a salitre.
Ninguén
te viu trasmonta-las
ondas
coma un capitán sobre baleas de estío.
Só eu que agardaba a marea
recollín
o sinal dos espellos.
Será como ave estacional. Sempre pensei que había nela algo de ouriolo ou de andoriña. Eva é Ave, penso que a primeira vez que o dixen foi na presentación do seu libro Paisaxes do baleiro, ao que pertence o poema anterior. Foi ese un dos primeiros actos, acaso o primeiro, no que participamos xuntos. Regresará co bo tempo e traerá na boca un feixe de versos. Algo mudou nas nosas vidas. Agora habitaremos a ilusión do regreso e creo que este blog encherase de versos, dos seus versos, único xeito de habitar a ausencia.
Se cadra, a palabra é soñar, poñer todo da nosa parte
para que a vida continúe a soñarnos:
humanidade ou incipiente organismo que vén da auga
e discorre cara a esa sede que nos procura.
Hai máis de 300 millóns de anos o peixe ictiostega aso-
mouse ao axexo e ergueuse sobre si e saltou fóra
da pucharca e sentiu a terrible e fascinante intemperie.
Somos fillos da sede. Un meniño non pode dicir mar,
di auga.
O peixe ictiostega tiña húmidos os ollos. As nosas bágoas
son ese resto arqueolóxico que nos permite mirar.
Contemplas como se vai íntima e corrente a vida para facer
sitio que, quizais, sexa esta a encomenda do tempo.
En Etiopía unha nena percorre 40 quilómetros ao día
cun caldeiro.
Romper as augas é a intensa dor da luz.
A conciencia é unha galaxia en formación.
Un rostro, ás veces amigo, outras inimigo,
é o teu rostro
reflexo, lampo do mundo
un instante,
quen se detén xa non está,
porén sempre estamos a ser mirados.
Algunha vez os átomos máis prezados dos nosos ollos,
eses que nos fornecen dunha visión feliz,
serán substancia doutra existencia:
lei solidaria da materia
que non fica enfeitizada de ninguén,
que todo o ha de probar,
o gozo máis sublime e a máis cativa das miserias.
Ninguén se posúe nin tan sequera ese instante.
Rostro rastro transitivo transeúnte transitorio:
fonte de espellos que retorna á claridade
do seu ollo oculto. Todo o ve a auga
e nós, mentres ebrios e cegos de eternidade
sobre un cristal durmido.
Dásme auga e disme hai vida:
ávida esperanza esta sede de amar.
Do libro: desconcerto, que con Alfonso, Maribel Longueira e Tucho Calvo fomos presentar á prisión de Teixeiro, nun dos actos máis fortes que vivimos.
(A foto é de Xacobe Meléndrez e corresponde a un recital que Eva e eu demos xuntos no pub Dublín, cando aínda estaba aberto)
Amigas e amigos que entrades habitualmente neste espazo:
Quizais lembrades que o día 14 de novembro publicaba aquí a carta enviada ao Rei o día 3, recibida no pazo da Zarzuela o día 6 daquel mesmo mes.
Agora, tres meses despois, recibo resposta, que tamén quero compartir convosco.
Hai unha literatura particular, un xeito de escribir cartas de resposta ás persoas que se dirixen ás institucións. Eu mesmo, durante algúns períodos da miña vida laboral, exercín ese oficio de escribidor apócrifo. Este non é o caso, porque Emilio Tomé de la Vega ten competencia como Xefe do Gabinete de Planificación e Coordinación, pero si hai unha cuestión de estilo que sempre se repite e que ten como eixo central do argumento a “remisión”.
Non agardaba moito desta iniciativa, pero sei, tamén, que finalmente nada cae absolutamente en saco roto. Lembro moitas veces aquilo que dicía Lenin, de que unha mosca non pode parar un tren, pero si incordiar ao maquinista. Pois iso. Deixo a carta de resposta, coa esperanza de que sexa unha testemuña máis, sumada ás moitas que hai en relación con esa necesidade urxente de exhumar e dar acougo ás víctimas da represión franquista. Conto logo conto unha anécdota, creo que graciosa, sobre o oficio de “negro”.
Vai agora a anécdota. No ano 1996 a Consellería de Pesca e Acuicultura publicaba o libro Crenzas e tradicións dos pescadores galegos, británicos e bretóns, de Fernando Alonso Romero. Fernando pedírame que lle escribira un prólogo, cousa que fixen con gusto, tentando dar o mellor de min, non só pola amizade que nos une, senón tamén, e sobre todo, porque o libro me parecía unha aventura fascinante.
Daquela era Conselleiro o tamén amigo Juan Caamaño Cebreiro. Un día chamoume ao despacho para pedirme que escribise o prólogo institucional do libro. “Pero Juan, se xa escribín un que me pediu Fernando”, respondín. “Pois escribes outro”, contestou el. Eu aínda tentei zafar asegurando que o meu corazón estaba posto no primeiro e que calquera cousa que engadise sería falsa e carente de emoción. El retrucou afirmando que eu si podía escribir dous textos sobre o mesmo libro, que non dubidaba de min e que non había máis que falar.
Escribín o segundo prólogo, que é o primeiro dos dous que aparecen no libro, asinado por Juan. Aos poucos días da presentación, un deán da catedral, de quen non lembro o nome, publicaba un artigo en El correo gallego, saudando e celebrando a publicación do libro e ensalzando o fermoso prólogo do Conselleiro. Nada dicía, porén, do prólogo do prologuista.
Así de ingrato é o duro oficio do negro literario.
Hai algún tempo, o meu amigo Antonio García Teijeiro, de quen falo e a quen cito no artigo anterior, pediume un texto relacionado coa creación poética. Andaba eu dándolle voltas ao curioso que resulta o nacemento de verso primeiro e escribín isto que publica agora no seu blog, Versos e Aloumiños, importante bitácora, con máis de 107.000 entradas.
O texto que precede o meu é froito desa amizade. Deixo aquí o enlace por se alguén quere compartilo.
Levo días tentando publicar este artigo, pero non era quen. Algo mudou no xeito de publicar vídeos. A ver se vai desta, agora que aprendín de novo, porque dende finais de xaneiro, é a terceira vez que o escribo.
Quería falar de dúas novidades discográficas ben interesantes, que foron noticia a semana pasada. Os novos discos de Bob Dylan e de Diana Krall, tan vinculados entre eles, aínda que en principio non o pareza.
Bob Dylan rende homenaxe a Frank Sinatra neste Shadows in the Night, do que o meu amigo Antonio García Teijeiro, no seu blog Versos e Aloumiños, escribiu: “Paréceme un proxecto interesante. Frank Sinatra é un dos artistas máis significativos do século XX. Un descoñecido para a maioría, que só queda nas súas posibles relacións coa mafia, coa súa fermosa voz e coas interpretacións de “My way” ou “Strangers in the night”. Moitos descoñecen os seus magníficos discos de jazz, nos que cantou cos máis grandes instrumentistas do xénero. E, agora, Bob Dylan descobre algúns temas interpretados polo crooner por excelencia e dá unha volta máis no seu repertorio musical incluíndoos nun disco. Para min, un verdadeiro pracer. Escoitei xa dúas das dez cancións: “Full Moon & Empty Arms” e “Stay With Me”. Gustáronme. É outro Dylan. Aplaudo a iniciativa dylaniana. Un xiro puntual, un descanso no seu labor compositivo, un reto encantador.”
Non teño moito máis que engadir, porque coincido con todo o que el di. Velaí queda este Full Moon And Empty Arms, que forma parte do disco:
Diana Krall, cantante, pianista e compositora, é a música de jazz de máis prestixio na actualidade, a quen sigo dende hai anos. Os seus discos fanme moita compañía nas viaxes solitarias que fago ao longo do ano, dun punto a outro da xeografía do país. Ten un “Bésame mucho”, cantado en español con acento canadiano, ben curioso.
O novo disco titúlase Wallflowers e recolle cancións dos anos 60, que forman parte da nosa educación sentimental. Temas de The Mamas and the Papas, Eagles, Elton John ou un inédito de Paul McCartney titulado “If I take you home tonight”, forman parte do disco, no que destaca a canción que lle dá o título, “Wallflowers”, composta por Bob Dylan en 1971. En 1973 gravouna Dough Sahm, con Dylan formando parte dos coros. El non a incluiría no seu repertorio ata 20 anos despois.
A noite branca 