Non foi bo o espertar do venres. Erguinme, pasei polo estudio por coller un libro de versos para ler no almorzo e botei man do teléfono. Esa non é cousa habitual en min, que non miro o teléfono ata que saio da casa. Había varios correos advertíndome do accidente de Aurora, a partir da información incorrecta, pero certa, publicada por Clarín en Bos Aires. Horas despois conseguía falar cos amigos do Centro de Arte Moderno. Raúl contoume o que sucedera, o accidente, a dureza do diagnóstico, a ausencia de expectativas.
Hoxe confirmouse o que non sei se era a mellor das posibilidades, visto o dano sufrido na caída e o futuro previsto polos médicos no suposto, difícil, de que sobrevivise.
Falei con ela varias veces entre os meses de maio e xullo deste ano. Foi ela quen me buscou. Un día recibín un correo que dicía que a Sra. Aurora Bernárdez desexaba falar con Chisco Fernández Naval e agregaba un número de teléfono. O correo viña da axencia de Carmen Balcells. Quería pedirme un favor, que a axudase na publicación dun libro que recollese a relación con Galicia do seu irmán Francisco Luis Bernárdez, e toda a súa obra galega, moita inédita.
– Me gustaría que escribieses tú ese libro -díxome.
– Pero Aurora, eu non son quen de facer estudos académicos ben feitos -respondín.
– Por iso mesmo quero que sexas ti -concluíu.
Estabamos niso, pero non sei se será posible avanzar nese seu último soño. Ordenado todo Julio, desde el punto de vista literario y jurídico, ahora quiero ordenar a mi hermano y me voy a dedicar a eso, mientras no me fallen las piernas y la cabeza. Penso esa foi unha das últimas cousas que me dixo, a última vez que falamos, xa en xullo. Engadiu que para iso eu sería o seu home en Galicia, e ao escoitala, sentinme trasladado a unha novela de Graham Greene.
Quíxena e quéroa moito. Sempre me chamou a atención o seu xeito natural de vivir e de contar as cousas, falase de quen falase, ela que conviviu con boa parte da literatura universal do século XX. Era xenerosa, divertida, culta, irónica e, sobre todo, sedutora, aínda agora. Dende a primeira vez que falei con ela por teléfono, sentina como alguén próximo. Cando a visitei en París e lle dixen que traballaba nun libro que analizaba a relación de Cortázar con Galicia, respondeu que se alegraba, que non sabía como non se lle ocorrera iso antes a alguén. Axudoume. Mantivemos correspondencia. Vímonos logo en Compostela e en Carnota. Tivo a grandeza de seguir sendo amiga de Julio e volveu ao seu carón cando a precisou. Eu sentín que coñecela era un agasallo da vida. Quería deixar aquí, en homenaxe, as imaxes de Galicia, as da viaxe de 1957, pero non deixa o blog por razóns de seguridade. Así pois, deixo esta dela con Julio do principio, e outras dúas do día no que se inaugurou a exposición sobre el, sobre eles, no salón de Fonseca en Santiago de Compostela. Tomou a foto miña con ela Mariángeles Fernández, amiga, estudosa e divulgadora da obra de Cortázar. Cando Mariángeles nos fotografou, viñamos de percorrer xuntos a Rayuela, dende a terra ao ceo. A outra na que estamos os dous con Mariángeles, é de Maribel Longueira.
A primeira vez que nos vimos na súa casa en París, ofreceume algo de beber, pedínlle unha cervexa, pero non tiña. Nesta casa só hai viño branco, viño tinto e whisky, dixo. Eran as 17,30 dun serán de outono. Ela tiña entón 84 anos e optou polo whisky, porque lle sentaba moi ben para a tensión a aquela hora. Fun solidario con ela e tomamos dous cada un. A tensión, finalmente, foi o a venceu e a min gustaríame volver a brindar con ela, como fixemos aquela tarde, por saúde, pola calor das lembranzas e por amor.
A noite branca 