Teño para min que Elías Portela entre nós, Elía Knörr en Islandia, onde vive, é autor dunha poesía ben singular e interesante, susceptible de variadas interpretacións, e que agocha nos seus pregues interiores un tesouro ou un misterio que o lector debe tentar descubrir. Sucedía iso con O mariñeiro con cabalos matutinos baixo o vestido, e sucede co libro que presentou estes días pasados, Bazar de traidores, co que gañou a XII edición do premio Afundación 2014, publicado polo Centro PEN Galicia, na colección Arte de Trobar que dirixe Luís González Tosar.
Quizais algunhas das claves para interpretar os versos, estean nos poemas escritos en latín e que fan referencia a espiritos, sombras, medos, serpes, alimañas, violencia. E tamén na canción Heathen Lyrics (Poemas paganos), de David Bowie que, fragmentada, abre cada un dos capítulos do libro. E non é gratuito que sexa de David Bowie quen figura como cita mútiple, porque hai algo na ambigüidade do actor e cantante que Elías comparte, unha ambigüidade e un misterio procurados, que envolven poemas e personalidade, e que son incorporados ao libro.
Fotografía de Maribel Longueira
El proclama que quixo facer neste libro “poesía do mal”. Considera que hai no libro algo satánico, unha advertencia sobre a natureza do fascismo, que alenta entre nós e tamén dos perigos que entraña este ceo prometido polo sistema que nos goberna, pero que en realidade, nos destrúe.
Nese sentido, gústame ler as referencias que fai á demencia nuclear e á nube atómica coas que convivimos, porque este, que foi tema de tanta transcencia entre os anos 60 e 80 do século pasado, semella que desapareceu da actualidade. Fálase pouco disto, pero o risco segue estando aí, co perigo que entraña, co inventario de catástrofes, coa imposibilidade de transformar o lixo nuclear en materia inerte.
Hai mundos compartidos con O mariñeiro con cabalos…, está o mar, o barco onde o home pesca, o peixe, as baleas, unha sexualidade que neste novo libro maniféstase de maneira máis explícita e salvaxe, máis provocadora.
Eu tiven o privilexio de recitar con Elías en Reikiavik e gocei co seu espectáculo verbal e musical. Verbal porque emprega a lingua, as linguas, como recurso, mesturándoas e conseguindo efectos únicos; musical porque normalmente canta e canta ben, sendo el o compositor das músicas que fan dos seus poemas canción.
A Bazar de traidores, título bastante explícito, pertencen estes versos:
os faros íspense de noite
e camiñan polas rochas
con calzado de prostituta
veñan náufragos
ou veñan
ilusións percebeiras
o amor será violento
exacular en morse cara os barcos
porque súan ateigados de bocas
e masculinidade sen porto
estoupará a beleza civilizada
baterá nas carnes
unha explosión demográfica
fumegarán polo seu sexo
fungos elegantes
de inseminación atómica
expandirase o protocolo industrial
cun uniforme de fertilidade
desmembrada a casa
a túa terra sabe amarga
e non descansarei
non me fundirei
non soñarei
ata que me fodas na tumba
cinco segundos antes de chegar ao terrorismo
existe un orgasmo
Dicir que estes días saíu unha nova antoloxía sentimentalista, ese movemento creado por Xesús Manuel Valcárcel e que ten como casa a editorial Bubela. É a cuarta entrega, logo das etapas de fundación, de implantación e de expansión, chega esta denominada transcendental.
A noite branca 